Άγιον Όρος | Μονή Κωνσταμονίτου

Δεν μπορώ να πω ότι είμαι θρήσκος. Μάλλον όχι. Ωστόσο στο Άγιο Όρος ήθελα κάποια στιγμή να πάω. Τόσο επειδή είναι ένας ενδιαφέρον προορισμός, όσο και επειδή έχει πολύ ωραίες γωνίες για φωτογραφίες.
Έτσι πριν λίγο καιρό, βρέθηκα στη Μονή Κωνσταμονίτου. Την πιο φτωχή Μονή του Όρους. Nούμερο 20 και τελευταία στην ιεραρχία του Άθω. Πέρα από ιεραρχίες και νούμερα, βρήκα ζεστούς ανθρώπους που με φιλοξένησαν με όλη τους την ευγένεια λες και με ήξεραν μια ζωή. Δε με ρώτησαν αν πιστεύω ή όχι, δε με ρώτησαν ποιος είμαι και τι κάνω στη ζωή μου. Δε με ρώτησαν τι σκοπό έχω. Μόνο αν χρειάζομαι κάτι για να κάνουν τη διαμονή μου όσο το δυνατό πιο άνετη.
Η διαδικασία για να φτάσετε είναι γνωστή. Αυτοκίνητο μέχρι την Ουρανούπολη, μετά καραβάκι από εκεί για το λιμανάκι της Μονής που θα σε φιλοξενήσει.
Για όσους δε γνωρίζουν, να ξέρετε ότι χρειάζεται ένα εύλογο χρονικό διάστημα πριν την ημερομηνία που έχετε επιλέξει να πάτε στο Όρος να έχετε έρθει σε επικοινωνία με το Μοναστήρι που σας ενδιαφέρει. Έτσι θα μπορέσετε να αποκτήσετε την ειδική άδεια που απαιτείται για να μπείτε στη Χερσόνησο του Άθω. Η άδεια αυτή λέγεται διαμονητήριο και εκδίδεται από ένα γραφείο στην Ουρανούπολη έναντι ενός αντιτίμου περίπου 25€.
Α!Και να φοράτε μακρύ παντελόνι. Ναι. Δεν κάνω πλάκα. Εγώ πήγα με τη βερμουδάρα μου και μου το έθεσαν καθαρά και ξάστερα ότι με αυτήν δεν πάω πουθενά. Ευτυχώς είχα και άλλο παντελόνι…
Επίσης κάτι σημαντικό: Η Ουρανούπολη έχει ειδικά διαμορφωμένους χώρους για να αφήσετε το αυτοκίνητο σας. Πληρώνετε ανάλογα με τις ημέρες που θα καθίσετε στο Όρος αλλά το αυτοκίνητο σας είναι σε φυλασσόμενο χώρο.
Εισιτήρια για το καραβάκι μη ξεχάσετε και ξεκινήσατε.
Στο καραβάκι θα σας συνοδεύσουν οι γλάροι και ένα υπέροχο τοπίο. Στο slider θα δείτε φωτογραφίες της Αμουλιανής όπως φαίνεται πάνω από την Ουρανούπολη (στο βάθος είναι ο Άθως επιβλητικός) και στιγμές από το ταξίδι με το καραβάκι. Ανάλογα με το σε ποιο μοναστήρι θα πάτε η χρονική διάρκεια της διαδρομής ποικίλει.

Κάθε Μοναστήρι έχει το δικό του λιμάνι, τον άρσανά του όπως λέγεται. Εκεί θα σας περιμένει αυτοκίνητο (μη περιμένετε πολυτέλειες, αυτές τις έχετε αφήσει στην Ουρανούπολη). Λίγο μετά θα βρεθείτε στη Μονή όπου και θα σας παραλάβει ο Αρχοντάρης, αυτός δηλαδή ο μοναχός που είνα υπεύθυνος για την διαμονή σας.
Αυτό που θα πρέπει να καταλάβετε και να σεβαστείτε είναι ότι εκεί δεν έχετε πάει για διακοπές. Κανένας δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει αυτό που επιθυμείτε εσείς και μόνο. Να μην έχετε απαιτήσεις, φιλοξενούμενοι είστε. Να λέτε ευχαριστώ για ότι σας προσφέρουν. Είναι από το υστέρημα τους και κανείς δε βαρυγκωμά για να σας το προσφέρει. Επίσης θα είστε σε ένα δωμάτιο και με άλλους, αρκετούς ανθρώπους, με τους οποίους ενδεχομένως να είστε άγνωστοι. Το σημαντικότερο είναι ότι κάθε Μονη έχει το δικό της πρόγραμμα. Δεν είστε υποχρεωμένοι να το ακολουθήσετε αλλά δεν θα αλλάξει για κανέναν.
Η Μονή που με φιλοξένησε είναι αρκετά παλιά. Τα κτίρια της επεκτάθηκαν με χρήματα που πρόσφερε η κυρά Φρωσύνη. Ναι η γνωστή από τα Γιάννενα. Μέσα στα χρόνια είχε τα πάνω της και τα κάτω της. Για αρκετά μεγάλο διάστημα δε χρησιμοποιήθηκε από κανέναν μέχρι που κάποιοι αποφάσισαν να την ενεργοποιήσουν και πάλι.

Η ζωή εδώ δεν είναι εύκολη. Κάθε μοναχός έχει συγκεκριμένα καθήκοντα. Υπάρχει ο κηπουρός, ο αγρότης, ο χτίστης, ο μαραγκός, ο αγιογράφος, ο αρχοντάρης, ο ράφτης κλπ Πέρα από αυτά τα καθήκοντα βέβαια έχουν να επιτελέσουν και το πνευματικό έργο που ο καθένας έχει αναλάβει. Ο “κανόνας” είναι το πνευματικό κομμάτι, η πνευματική υποχρέωση, αν μπορεί να ειπωθεί έτσι, που κάθε μοναχός έχει να φέρει σε πέρας.

Ο κύριος λόγος για τον οποίο βρέθηκα εγώ στη Μονή ήταν, τι άλλο, οι φωτογραφίες. Αρχικά οι μοναχοί χρειάζονταν φωτογραφίες ορισμένων σπάνιων εικόνων που βρίσκονται εντός του Ναού αλλά και σημαντικών λειψανοθηκών που έχει στη κατοχή του το Μοναστήρι. Ήταν από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχω αντιμετώπισει. Οι εικόνες είναι παλιές και σπάνιες. Χρειαζόταν ιδιαίτερη προσοχή με το φλας. Επίσης η Μονή δεν έχει ρεύμα όλες τις ώρες της ημέρας οπότε με έσωσε το ότι είχα μαζί μου μικρά speedlights, ένα softbox-ομπρέλα το οποίο μάλιστα είχα αγοράσει την αμέσως προηγούμενη ημέρα, και έναν ανακλαστήρα. Έπρεπε να κάνω ότι μπορώ ώστε το φως να είναι όσο πιο μαλακο γίνεται. Και για να μην κάνει ζημιά στις εικονες αλλά και για να αποδωθεί καλύτερα η φωτογραφία. Ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα ήταν η θέση που βρίσκονταν οι εικόνες. Κάποιες από αυτές ήταν σε τέτοιο σημείο που δεν είχα την απαραίτητη απόσταση τόσο για τα φώτα μου όσο βέβαια και για το φακό. Σε αυτές τις περιπτώσεις ειδικά, τράβηξα φωτογραφίες με τα φώτα σε πολλές διαφορετικές γωνίες και στη συνέχεια στο Photoshop κατάφερα να συνδυάσω τις καλύτερες εκθέσεις και να καταλήξω σε μια όσο το δυνατό πιο ισορροπημένο αποτέλεσμα.
Τις λειψανοθήκες τις φωτογραφήσαμε μέσα σε lighttent χρησιμοποιώντας τα φλασάκια που είχα μαζί μου.

Αμέσως μετά από όλα αυτά είχα το ελεύθερο να φωτογραφίσω τη καθημερινότητα στη Μονή. Και πάλι όμως σεβόμενος τον καθένα είτε είναι μοναχός είτε επισκέπτης. Μαζί μου ήταν σαν οικοδεσπότης ο Αυγουστίνος τον οποίο θα πρέπει να ευχαριστήσω για την υπομονή και την όρεξη του να με πάει παντού.
Για παράδειγμα επισκέπτηκα όλα τα παρεκκλήσια της Μονής ακόμα και αυτό το οποίο βρίσκεται τώρα σε ανακατασκευή. Για όσους δε γνωρίζουν, τα παρεκκλήσια είναι μικρές εκκλησίες μέσα στην Μονή. Μερικά από αυτά έχουν εικόνες και διάκοσμο εξαιρετικής ποιότητας και λεπτότητας.

Η πιο όμορφη εμπειρία πάντως είναι να βρεθείτε στον όρθρο. Είτε πιστεύετε είτε όχι είναι μια όμορφη διαδικασία. Δεν είναι ανάγκη να πάτε από την αρχή (ξεκινά τα χαράματα) αλλά μην παραλείψετε να πάτε. Ειδικά την Κυριακή, η διαδικασία ξεκινά τα χαράματα και ολοκληρώνεται μετά την καθιερωμένη λειτουργία της Κυριακής στις 09:00 το πρωί. Οι ψαλμοί, η κατάνυξη, το πως μπαίνει το φως μέσα στο ναό στις πρώτες πρωινές ώρες δημιουργούν ατμόσφαιρα που σε απορροφά. Οι πιστοί εκείνη την ώρα προσεύχονται, συζητούν με τον εαυτό τους και το Θεό και γενικότερα επικρατούν η ηρεμία και η χαλάρωση. Τις Κυριακές, μετά το τέλος της λειτουργίας και αφού ολοκληρωθεί και η Τράπεζα, οι πιστοί ξαναμπαίνουν στο Ναό για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας η οποία θεωρείται θαυματουργή.

Αμέσως μετά τη λειτουργία ακολουθεί η Τράπεζα. Το μέρος δηλαδή όπου σερβίρεται το φαγητό. Δε χρειάζεται να σας πω πόσο εύγεστο είναι, θα έχετε διαβάσει κάπου για την κουζίνα του Αγίου Όρους. Μαζί με το φαγητό σερβίρεται εξαιρετικό δροσερό κόκκινο κρασί. Κατά τη διάρκεια της Τράπεζας ένας μοναχός αναλαμβάνει να διαβάσει στους παρευρισκόμενους κομμάτια από το Ευαγγέλιο ή κάποια παραβολή που αναφέρεται στην ημέρα. Η διαδικασία κρατάει 20 λεπτά. Στα 10 λεπτά χτυπάει ένα καμπανάκι για να καταλάβεις ότι έχεις άλλο τόσο χρόνο. Τη δεύτερη φορά που θα ακουστεί το καμπανάκι θα πρέπει να αφήσεις στο πιάτο ότι δεν πρόλαβες να φας.
Πρώτοι αποχωρούν από την Τράπεζα οι μοναχοί. Αλλά, δεν αποχωρούν εντελώς. Περιμένουν στην πόρτα φτιάχνοντας ένα μικρό διάδρομο. Καθώς περνάς από αυτόν τον διάδρομο σκύβουν το κεφάλι για να σε ευχαριστήσουν που μοιράστηκες το φαγητό μαζί τους.
Μια ιδιαίτερη ιεροτελεστία λαμβάνει χώρα στην Τράπεζα την Κυριακή λίγο αφού ολοκληρωθεί το φαγητό. Ένας μοναχός γυρνάει μπροστά από όλους τους παρευρισκόμενους κρατώντας ένα κομμάτι άρτο. Όλοι πέρνουν ένα μικρό κομμάτι από αυτόν τον άρτο και το τρώνε σε μια ένδειξη ότι όλοι μοιραζόμαστε το ίδιο κομμάτι ψωμί, ότι είμαστε ένα.

Πριν ολοκληρώσω αυτήν την μικρή αναφορά στην επίσκεψη μου στο Άγιο Όρος θα πρέπει να αναφερθώ στην υπέροχη φύση που υπάρχει στη Χερσονησο του Άθω. Ατελειώτο δάσος παντού, μονοπάτια που σε ταξιδεύουν σε άλλες εποχές, αλλά και η θέα από συγκεκριμένα σημεία μαγευτική.
Δε μετάνοιωσα που πήγα. Επαναλαμβάνω, ανεξάρτητα με το αν πιστεύεις ή όχι είναι μια ενδιαφέρουσα εμπειρία.

Δείτε κι άλλες φωτογραφίες εδώ

4Comments

Add yours
  1. 3
    Γιάννης Ιωάννου

    Πόση ώρα περπάτημα είναι από τον αρσανά? Δέχονται διαμονή πάνω από μια ημέρα? Υπάρχει κοσμοσυρροή όπως πχ στο Βατοπαίδι?

    • 4
      Stavros Athanasakis

      Η απόσταση από τον αρσανά είναι αρκετή. Γι αυτό και από το Μοναστήρι φροντίζουν να έρχεται πάντα ένα αυτοκίνητο για να παραλάβει τους πιστούς που φτάνουν εκεί.
      Δέχονται διαμονή πάνω από μια μέρα, φυσικά.
      Όχι δεν έχει συνήθως πολύ κόσμο. Είναι μικρό μοναστήρι και μάλλον λιττό. Δεν έχει την πολυκοσμία ή την “πολυτέλεια” (καταλαβαίνεις τι εννοώ νομίζω, δεν αφορά αυτό που λέω την πραγματική πολυτέλεια) που έχουν άλλα μοναστήρια.

Leave a Comment